Original article | Turkish Journal of Teacher Education 2013, Vol. 2(1) 47-64
Fen Bilgisi Öğretmen Adayları için Öğretmenlik Tercih Nedenlerini Derecelendirme ve Geleceğe Yönelik Beklentiler Ölçekleri Geliştirme Çalışması
Murat Bursal , Serkan Buldur
pp. 47 - 64 | Manu. Number: turkish journal of t
Published online: June 30, 2013 | Number of Views: 130 | Number of Download: 903
Abstract
Bu çalışmada, fen bilgisi öğretmen adaylarının meslek tercih nedenlerini ve bu nedenlerin etki derecelerini belirlemek amacıyla geliştirilen Öğretmenlik Tercih Nedenleri Derecelendirme [ÖTNED] ölçeği ve gelecekte öğretmenlik mesleğinden beklentilerini tespit etmek amacıyla geliştirilen Geleceğe Yönelik Beklentiler [GYÖB] ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik incelemesi yapılmıştır. 379 fen bilgisi öğretmen adayının katıldığı çalışma sonucunda, ÖTNED ölçeğinin Özsel Nedenler ve Dışsal Nedenler adlı iki faktörden oluştuğu, GYÖB ölçeğinin ise tek faktörlü yapıda olduğu ve her iki ölçekten elde edilen verilerin bilimsel araştırmalar için gerekli geçerlik ve güvenirlik kriterlerini taşıdığı sonucuna varılmıştır. Pilot çalışmada elde edilen verilere göre; öğretmenlik tercih nedenleri ve gelecek beklentileri açısından cinsiyet ve aile gelir seviyesi kategorileri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı ve tüm katılımcılar için öğretmenlik tercih nedenleri açısından özsel nedenlerin dışsal nedenlere göre daha etkili olduğu görülmüştür. Özsel nedenler, alt boyutlarına göre incelendiğinde ise, özgeci nedenlerin içsel nedenlere kıyasla etki derecesinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu sonuçlardan hareketle, fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği tercihlerinde etkili olan faktörlerin etki derecesi sıralaması; özgeci, içsel ve dışsal nedenler olarak belirlenmiştir. Öğretmenlik tercih nedenleri ile gelecek beklentileri arasındaki ilişki incelendiğinde ise olumlu gelecek beklentileri ile dışsal nedenlerin negatif ilişkili olduğu, özgeci ve içsel nedenlerin ise pozitif ilişkili olduğu bulumuştur.
Keywords: Öğretmen adayı, öğretmenlik mesleği, fen bilgisi öğretmenliği, meslek seçim nedenleri, geleceğe yönelik beklentiler
| How to Cite this Article? |
|---|
|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
| References |
|---|
|
Acat, B. & Yenilmez, K. (2004). Eğitim fakültesi oğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin motivasyon düzeyleri. Manas Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 125-139. Aksoy, M.E. (2010). Ögretmen adaylarının öğretmenlik meslegine ilişkin tutumları (Gaziosmanpasa üniversitesi örnegi). Sosyal Bilimler Arastırmaları Dergisi, 2, 197-212. Bastick, T. (2000). Why teacher trainees choose the teaching profession: Comparing trainees in metropolitan and developing countries. International Review of Education, 46(3/4), 343-349. Baykara-Pehlivan, K. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151-168. Best, J. W. (1948). A study of certain selected factors underlying the choice of teaching as a profession. The Journal of Experimental Education, 17(1), 201-259. Beşoluk, Ş. & Horzum, M. B. (2011). Öğretmen adaylarının meslek bilgisi, alan bilgisi dersleri ve öğretmen olma isteğine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(1), 17,49. Bozdoğan, A. E., Aydın, D. & Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(2), 83-97. Brookhart, S. M. & Freeman, D. J. (1992). Characteristics of entering teacher candidates. Review of Educational Research, 62(1), 37-60. Bulut, İ. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat üniversitesi örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24. Bulut, H. & Doğar, Ç. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-27. Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö., Kahveci, Ö., & Demirel, F. (2004). The validity and reliability study of the Turkish version of the motivated strategies for learning questionnaire. Educational Sciences: Theory & Practice, 4(2), 207–239. Cakiroglu, E. & Cakiroglu, J. (2003). Reflections on teacher education in Turkey. European Journal of Teacher Education, 26(2), 253-264. Cemaloğlu, N. & Erdemoğlu-Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465-484. Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioural sciences. Hillsdale, NJ: Lawrance Erlbaum. Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis. Hillsdale, NJ: Erlbaum. Cooper, S. E. & Robinson, D. A. G. (1991). The relationship of mathematics self-efficacy beliefs to mathematics anxiety and performance. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 24(1), 4-11. Cox, C. A. & Carpenter, J. R. (1989). Improving attitudes toward teaching science and reducing science anxiety through increasing confidence in science ability in inservice elementary school teachers. Journal of Elementary Science Education, 1(2), 14-34. Çapa, Y. & Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73. Çermik, H., Doğan, B. & Şahin, A. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 201-212. Çevik, O. & Yiğit, S. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin profillerinin belirlenmesi: Amasya üniversitesi örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(1), 89-106. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem A Yayıncılık. DeCorse, C. & Vogtle, S. (1997). In a complex voice: The contradictions of male elementary teachers’ career choice and professional identity. Journal of Teacher Education, 48(1), 37-46. Ekiz, D. (2006). Sınıf öğretmenliği mesleğine yönelen adayların profilleri ve geleceğe yönelik beklentilerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 131-147. Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: Sage Publications. Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2003). How to design and evaluate research in education. New York, NY: McGraw Hill. Gürbüztürk, O. & Genç, S. Z. (2004). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7), 47-62. Hacıömeroğlu, G. & Şahin-Taşkın, Ç. (2010). Fen bilgisi öğretmenliği ve ortaöğretim fen ve matematik alanları (OFMA) eğitimi bölümü öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 77-90. Hadfield, O. D., Littleton, C. E., Steiner, R. L., & Woods, E. S. (1998). Predictors of preservice elementary teacher effectiveness in the micro-teaching of mathematics lessons. Journal of Instructional Psychology, 25, 34–47. Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall. Harper, N. W., & Daane, C. J. (1998). Causes and reductions of math anxiety in preservice elementary teachers. Action in Teacher Education, 19, 29–38. Jantzen, J. M. (1947). Why college students choose to teach. The Phi Delta Kappan, 28(8), 333-335. Jantzen, J. M. (1959). An opinionaire on why college students choose to teach. The Journal of Educational Research, 53(1), 13-17. Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kuruüzüm, A. & Çelik, N. (2005). İkinci mertebe faktör modeli ile öğretmen iş doyumunu belirleyen faktörlerin analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 137-146. Montecinos, C., & Nielsen, L. E. (1997). Gender and cohort differences in university students’ decisions to become elementary teacher education majors. Journal of Teacher Education, 48(1), 47-54 Moran, A., Kilpatrick, R., Abbott, L., Dallat, J. & McClune, B. (2001). Training to teach: Motivating factors and implications for recruitment, Evaluation & Research in Education, 15(1), 17-32. Ok, A. & Önkol, P. (2007). Öğretmen yetiştirme programlarındaki öğretmen adaylarının profili, Eğitim ve Bilim, 32(143), 13-26. Övet, O. (2006). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Özbek, R. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde kişisel, ekonomik ve sosyal faktörlerin etkililik derecesine ilişkin algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 145-159. Özsoy, G., Özsoy, S., Özkara, Y. & Memiş, A. D. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde etkili olan faktörler. İlköğretim Online, 9(3), 910-921. Pallant, J. (2007). SPSS survival manual. New York, NY: Mc Graw Hill. Palmer, D. H. (2006). Sources of self-efficacy in a science methods course for primary teacher education students. Research in Science Education, 36, 337-353. Richardson, P.W. & Watt, H. M. G. (2006). Who chooses teaching and why? Profiling characteristics and motivations across three Australian universities. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 34(1), 27-56. Saban, A. (2003). A Turkish profile ofprospective elementary school teachers and their views of teaching. Teaching and Teacher Education, 19, 829–846. Schutz, P. A., Crowder, K. C., & White, V. E. (2001). The development of a goal to become a teacher. Journal of Educational Psychology, 93(2), 299-308. Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167-1184. Tabachnick, B. G. & & Fidel, L. S. (2007). Using multivariate statistics, Boston: Allyn and Bacon. Telef, B. B. (2011). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri, iş doyumları, yaşam doyumları ve tükenmişliklerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(1), 91-108. Trujillo, K. & Hadfield, O. (1999). Tracing the roots of mathematics anxiety through in-depth interviews with preservice elementary teachers. College Student Journal, 33(2), 219-233. TÜRK-İŞ (2011). Türk-İş Portal: 2011 yılı açlık ve yoksulluk sınırları. (http://www.turkis.org.tr/?wapp=52521E5F-FCA5-4BDD-940D-A284DA6F151D) (Erişim Tarihi, 14 Ekim 2011). Uğurlu, C. T. & Polat, S. (2011). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35(1), 68-74. Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 109-127. Üstüner, M., Demirtaş, H. & Cömert, M. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Örneği). Eğitim ve Bilim, 34(151), 140-155. Watt, H. M. G. & Richardson, P. W. (2007). Motivational factors influencing teaching as a career choice: Development and validation of the FIT-choice scale. The Journal of Experimental Education, 75(3), 167-202. Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 33-46. Young, B. J. (1995). Career plans and work perceptions of preservice teachers. Teaching & Teacher Education, 11(3), 281-292.
|
